توسط الناز شیری
دعوای مربوط به مرگ آسلی باش، ملکه مدلهای ترکیه در سال ۲۰۰۳، که در ۲۱ ژوئیه ۲۰۱۰ در منطقه یالیکاواک شهر بودروم استان موغلا از تراس ۶.۵ متری ویلا متعلق به تاجری به نام احمد بایر سقوط کرد و جان باخت، در دادگاه جنایی شماره ۱ موغلا بررسی شد. پس از آن که دیوان عالی کشور در ۵ اوت حکم تبرئه را نقض کرد، پرونده مجدداً رسیدگی شد و متهمان و طرفهای دعوی بار دیگر در برابر قاضی حاضر شدند.
“۱۵ سال است که مبارزه میکنیم”
در جلسه دادگاه، پدر آسلی باش، محمد، و مادرش مؤثر باش، و همچنین هاکان صدی بایر، پسر متهم احمد بایر، حضور داشتند، در حالی که متهم دیگر، ولکان بایر، از طریق سیستم ویدئوکنفرانس (SEGBIS) در جلسه شرکت کرد. وکیل خانواده آسلی باش، فخری صفا کوپچو، درخواست قبلی خود برای بررسی دقیق دادههای تلفن همراه را تکرار کرد.
محمد یاووز باش، پدر آسلی باش، در دادگاه گفت: «من یک محاکمه عادلانه میخواهم. به ما ظلم شده است.» مادرش مؤثر باش نیز افزود: «۱۵ سال است که مبارزه میکنیم. فرزندمان برنمیگردد، اما میخواهیم مجازاتشان را ببینند.»
تنش در سالن دادگاه
در حالی که ولکان بایر از طریق ویدئوکنفرانس در جلسه حضور داشت، هاکان صدی بایر به صورت حضوری در سالن دادگاه حاضر شد. پس از آن که پدر آسلی باش خطاب به هاکان صدی بایر گفت: «هیچ وجدانی نداری؟ دل ما را سوزاندی»، تنش کوتاهی در سالن دادگاه ایجاد شد.
بررسی تلفن همراه و تعویق پرونده
هیأت قضایی اعلام کرد که تلفن همراه برای بررسی به استانبول ارسال شده و باید منتظر گزارش کارشناسی بود. دادگاه همچنین حکم داد که بررسی پروندههای SEGBIS ادامه یابد، درخواست استماع شهادت سایر شاهدان رد شود و پرونده به ۴ ژوئن ۲۰۲۶ موکول گردد.
“خون فرزندم نباید پایمال شود”
پدر آسلی باش پس از جلسه دادگاه با بیان این جمله اعتراض خود را ابراز کرد: «چنین عدالتی ممکن نیست. در این سیستم قضایی، در پرونده ما انواع تئاترها و بازیها اجرا شده است. باور میکنید چرا اینقدر طول کشیده؟ دوربینهای MOBESE در محل حادثه جمعآوری شدند، تکنسینها مورد بازجویی قرار گرفتند و این شواهد حذف شدند. اگر این همه شواهد نابود شده، عدالت کجاست؟ چرا این افراد آزادانه راه میروند؟ دیوان عالی هم کاستیهای این پرونده را تأیید کرد. چطور اینها آزادند؟ این بیعدالتی دیگر طاقت ما را طاق کرده. همه باید یکسان باشند، همه باید یک حرف بزنند. انگار دارند یک داستان علمیتخیلی میسازند. ما عدالت میخواهیم. ما محاکمه عادلانه میخواهیم. ما با کسی مشکل نداریم. خون فرزندم نباید پایمال شود. حق باید اجرا شود.»
“پیامهای حذفشده باید آشکار میشد”
وکیل خانواده آسلی باش پس از جلسه گفت: «اولین جلسه پس از نقض حکم برگزار شد. دادگاه تصمیم خود مبنی بر رعایت حکم نقض را تکرار کرد. کاستیهایی وجود داشت، از جمله عدم استماع شهادت برخی شاهدان. دو شاهد در این میان شنیده شدند و یکی هنوز تحت تعقیب است. این شاهد، که در روز حادثه از شرکت امنیتی درخواستهایی درباره فیلمهای دوربینها داشته، باید پیدا شود. همچنین، پیامهای حذفشده در تلفن آسلی باش باید بررسی میشد، اما کارشناسان نتوانستند این کار را انجام دهند. تلفن به استانبول فرستاده شده و منتظر پاسخ هستیم. جلسه بعدی به ۴ ژوئن ۲۰۲۶ موکول شد.»
چه اتفاقی افتاد؟
آسلی باش، برنده مسابقه دوشیزه مدل ترکیه در سال ۲۰۰۳، در ۲۱ ژوئیه ۲۰۱۰ از بالکن ۶.۵ متری ویلا در مجموعه تفریحی کلاب فلیپر در یالیکاواک بودروم سقوط کرد و جان باخت. در آن شب، احمد بایر، تاجر گردشگری که پس از سکته به صندلی چرخدار محدود شده بود، و پسرانش هاکان صدی و ولکان بایر در ویلا حضور داشتند و اتهامات سنگینی علیه آنها مطرح شد.
در پایان تحقیقات، احمد بایر به اتهام «تحریک به قتل عمدی مشدد» و پسرانش به اتهام «قتل عمدی مشدد» با درخواست حبس ابد تحت پیگرد قرار گرفتند. متهمان که در طول رسیدگی بازداشت شده بودند، در سالهای بعد آزاد شدند.
در طول ۹.۵ سال رسیدگی به پرونده، سه بازپرس و سه رئیس دادگاه تغییر کردند. در ۱۵ ژانویه ۲۰۲۰، دادگاه جنایی شماره ۱ موغلا به دلیل عدم اثبات اتهامات، تمام متهمان از جمله احمد بایر و پسرانش را تبرئه کرد. خانواده آسلی باش به این حکم اعتراض کردند و پرونده به دیوان عالی ارجاع شد.
دیوان عالی حکم تبرئه را نقض کرد
دیوان عالی در ۵ اوت با استناد به تحقیقات ناقص، حکم تبرئه را نقض کرد. در حکم نقض تأکید شد که محتوای پیامهای ارسالی آسلی باش به احمد دریا بایر در شب حادثه بهطور دقیق بررسی نشده، شهادت شاهدان حاضر در محل که قبلاً استماع نشدهاند، اخذ نشده و ادعاهای مربوط به دوربینهای امنیتی به اندازه کافی بررسی نشده است.
